 |
| Tapuit, Oenanthe oenanthe, Northern Wheatear vol in de wind |
 |
| Tapuit, Mannetje |
 |
| Vrouwtje, zoals je ze vaak ziet in het najaar |
 |
| Hier in augustus tussen de wilgenroosjes |
 |
| uitkijkposten zijn favoriete plekken |
 |
| Mannetje op de rand van een akker |
Het is weer de tijd van jaar waarin de tapuit in ons land in grotere aantallen aanwezig is. Vanaf half augustus tot begin oktober trekken zij via ons land naar hun overwinteringsgebieden. In weide- en duingebieden, heidevelden en in het landelijke boerengebied kun je ze aantreffen. Ik heb al eerder aandacht geschonken aan deze fraaie en karakteristieke zangvogel van duin- en heidegebieden, maar nu het weer “tapuitentijd” is en de situatie van de tapuit bij ons als broedvogel alleen maar zorgwekkender wordt, mag het wel een jaarlijks moment zijn.
In de 70’er jaren van de vorige eeuw waren er volgens de gegevens van SOVON nog circa 2000 broedpaartjes in ons land. Tijdens de eeuwwisseling waren het nog slechts 300 en de jaarlijkse afname gaat gewoon door. Thans broedt de tapuit nog slechts in de noordelijke duinrand van Noord-Holland ( slechts 50 paartjes) en op de hoge zandgronden in Drenthe, vooral daar waar herstel van stuifzanden heeft plaatsgevonden. In andere delen van het land is hij verdwenen of nog slechts in enkele paartjes aanwezig.
De tapuit nestelt in konijnenholen. Omdat door ziekte de konijnenpopulaties zijn teruggelopen is het aanbod van nestlocaties sterk verminderd. Als alternatief maken ze wel gebruik van holtes in rotte boomstammen maar daarin zijn zij kwetsbaar voor predatoren. Hun ideale broedbiotoop bestaat uit open landschap waarin korte vegetatie en open zandige plekken elkaar afwisselen en waarin hier en daar nog een struik staat of er wat kort gras groeit. Door vergrassing en verruiging in de duingebieden en door bebossing en ontginning van heidegebied en zandverstuivingen zijn de broedgebieden vrijwel allemaal verloren gegaan.
Een derde oorzaak is de luchtvervuiling met dioxine, die ook neerslaat in de gewassen en zo wordt opgenomen door insecten en ander kleine bodemdieren. Zij zijn het hoofdvoedsel van de tapuit waardoor de embryo’s al groeiafwijkingen vertonen en de legsels niet succesvol zijn.
Er worden nu beschermingsmaatregelen getroffen en er wordt gewerkt aan herstel van de duin- en heidegebieden door het onder meer tegengaan van de vergrassing en het herstellen van zandverstuivingen. Laten we hopen dat het voor de tapuit niet te laat is.
Ook wil ik iedereen weer bedanken voor de reacties op mijn vorige blog.