 |
| Grauwe gans, Anser anser ( onder) en Kolgans, Anser albifrons (boven) in vlucht |
 |
| Grauwe gans, Anser anser, Greylag Goose |
 |
| staatsieportret van de grauwe gans |
 |
| Kolgans, zie de strepen op de borst en de witte snavelbasis |
 |
| Kolganzen in weiland, links twee eerste jaars. nog weinig wit aan de snavel. |
 |
| Kolgans, Anser Albifrons,Great White-fronted Goose. In de vlucht zie je goed de strepen op de buik. |
 |
| Grauwe gans, Anser anser, Greylag Goose. In vlucht zie je dat er geen strepen zijn op de buik. |
 |
| nogmaals de grauwe gans in volle glorie Vanaf de herfst tot in het vroege voorjaar is ons land een ganzenland bij uitstek. Je kunt dan vele soorten overwinterende ganzen zien zoals de brandgans, rotgans, kolgans en de kleine rietgans. Daarnaast zijn er de grauwe gans en de grote canadese gans die hier het gehele jaar aanwezig zijn, alhoewel de brandgans en de kolgans hier ook steeds vaker blijven om te broeden. In dit vogelmoment wil ik aandacht besteden aan de grauwe gans en de kolgans omdat deze twee op het eerste gezicht vrijwel gelijk zijn en je in deze tijd van het jaar, als je ze samen kunt zien, ook de verschillen goed kunt waarnemen. Ongeveer dertig jaar geleden was de grauwe gans in ons land een zeldzame broedvogel met ongeveer 100 broedparen. Er werden zelfs grauwe ganzen uitgezet om te voorkomen dat ze als broedvogel uit ons land zouden verdwijnen. Thans worden de aantallen broedparen geschat op meer dan 25.000 en is het aantal overwinteraars spectaculair gestegen tot ongeveer 500.000 stuks (bron SOVON). De kolgans is altijd een wintergast geweest en een zeer schaarse broedvogel, het eerste broedgeval dateert uit 1980. Ook in de huidige tijd broeden er in ons land slechts een paar honderd paren en daarvan is het grootste deel nog nazaat van kolganzen die zijn vrijgelaten uit gevangenschap toen de kolgans na 1988 niet meer als lokvogel voor de jacht mocht worden ingezet. Het aantal echte wilde broedparen is dus nog kleiner maar de kans dat dit aantal gaat groeien is groot. De aantallen trekvogels zijn daarentegen enorm en worden door SOVON geschat op circa 850.000 stuks, waarmee ons land een toplocatie is voor overwinterende kolganzen. De totale ganzenpopulatie in ons land van alle soorten wordt geschat op ruim 2 miljoen stuks in het winterseizoen en daarmee is de gans in zijn algemeenheid in 40 jaar tijd uitgegroeid tot het middelpunt van verhitte discussies over het geforceerd terugbrengen van de populaties uit oogpunt van overlast. De verspreidingsgebieden van beide soorten zijn gelijk en bestaan uit de natte veenweidegebieden in het westen, het Friese merengebied, waddengebied, Groningen, grote rivierengebied en het deltagebied. Overdag foerageren ze op weidegebieden en op akkers. Je ziet ze dan ook wel in gemengde groepen. Het voedsel bestaat uit wortels, knollen, zaden, bladeren maar ook waterplanten. Akkers met restanten van suikerbiet en mais zijn favoriet. Zij overnachten en rusten bij voorkeur op open water omdat ze daar minder kwetsbaar zijn. Vaak zie je dan ook groepen overtrekken als ze van gebied wisselen. De kolganzen vliegen daarbij vaak in mooie V-vormen. De grauwe gans vliegt die kortere afstanden in wat lossere en rommelige groepen. Beide soorten broeden langs zoet water en het nest wordt gebouwd in een rietkraag, op een eilandje of onder een boom of struik aan de waterkant. Bij beide soorten bestaat het legsel uit 4 tot 6 eieren die in circa 28 dagen door het vrouwtje worden uitgebroed. Het mannetje is belast met de verdediging van de omgeving. Na ongeveer 50 dagen vliegen de jongen uit maar de families blijven tot in de winter bij elkaar. Tot slot dan nog de belangrijkste verschillen: de kolgans is wat kleiner en heeft duidelijke zwarte strepen op de buik en een forse witte plek aan de snavelbasis. In het veld is dat laatste vaak het meest opvallende kenmerk. Iedereen weer bedankt voor de reacties op mijn vorige blog. Opmerkingen, vragen en reacties zijn altijd zeer welkom. |